Bardzo ważne miejsce w nauce odgrywają badania wyjaśniające. To pytania o przyczynę lub o skutek. Ważne bowiem, by na dane zjawisko, które jest poddawane badaniu, spojrzeć z podwójnej perspektywy. Z jednej strony, trzeba spojrzeć na to, co powoduje, że dane zjawisko zachodzi. Co do niego prowadzi. Co je powoduje. Z drugiej strony, warto też spojrzeć na to, jak to samo zjawisko oddziałuje na otoczenie. Jaki wpływ to zjawisko wywiera na inne elementy, wśród których występuje. Takie podejście pozwala na rozważenie również wielu innych zagadnień. Oczywiście, znając samo zjawisko można dokonywać dopiero analiz jego przyczyn. Może się to odbywać na drodze obserwacji, ale również eksperymentalnie. Modyfikując pewne warunki, można obserwować, jak wpływają one na badane, główne zjawisko. Zmieniając, odejmując lub dodając elementy, możemy obserwować zmiany w dalszych etapach, a to pozwala na wyciąganie wniosków dotyczących przyczyn danego zjawiska. To bardzo ciekawy rodzaj badań, jest bardzo odkrywczy.